Эрт нэгэн цагт нүүдэллэхээс өөрийг мэддэггүй байсан хүн төрөлхтөн өдгөө эргэлт буцалтгүйгээр суурин амьдралыг сонгож, хамгийн эрс тэс, хөл хүрэмгүй гэгдэж асан газарт ч хот, суурин босгожээ. Ийм үед хотжилтын түүхийг эргэн харсан Британийн “The Guardian” сонины түүхэн цувралыг Г.Лхагвадуламын орчуулснаар долоо хоног тутамд “Ням гариг”-аар дамжуулан танд хүргэж байна. “Их хотуудын цадиг” цувралаар дэлхийн алдартай 50 хотын цадиг түүхийг уншаад, дугаар бүрийг хадгалбал нэг жилийн дараа гэхэд дахин нэг “ном”-той болно.
Хахир хүйтэнд олон арван хүн амиа алдаж, улс төр бужигнаантай байсан 1683 оны өвөл Хойд Америк дахь Британийн эзэмшил нутгийн газар хэмжигч Томас Хольм “Филадельфи хотын дүрслэл зураг” нэртэй нэгэн зургийг Лондонд хэвлүүлсэн нь хот газрын сүр жавхлан, эмх журмыг харуулсан ухуулах хуудсархуу зүйл байв. Энэ нь Уильям Пеннийн нэрээр нэрлэгдээд удаагүй байсан Пеннсилванийн колонид (Пеннсилвани нь Пеннийн модод гэсэн утгатай) илүү олон оршин суугч татах гэсэн, орчин цагийн америк мөрөөдлийн сурталчилгаатай төстэй, түүний XVII зууны хувилбар нь байлаа.
Эл зураг дээр зүүнээс баруунтаа хоёр бээр, умардаас хойд руу бээр хэртэй сунасан, хоёр мөрний дундах тэгш дүүрэн тал дахь өргөн цэлгэр гудамжууд, хоорондоо ижил зайд огтлолцсон урт нарийн замуудыг дүрсэлжээ. Шугамлан татсан гудамжуудын дунд, хотын зүрхэн хэсэгт тэг дөрвөлжин талбай байх ба эргэн тойронд нь мөн л өөгүй тэгш зохион байгуулсан, зай талбай том цэцэрлэгт хүрээлэнгүүд байна. Зургаас мөн төв зам дагуух газрууд хэдийнэ эзэнтэй болсон нь бүтээн байгуулалт ид өрнөж байгаа нь харагдах бол хоосон нүднүүд нь шинээр ирэх хүмүүст ахуй амьдралаа өөд татах боломж дүүрэн буйг илтгэнэ. 300 гаруй жилийн тэртээх сурталчилгааны эл хуудас Пеннсилвани мужийн нийслэл, хамгийн том хот Филадельфийн үе үеийн төлөвлөлт, бүдүүвч зурагт нөлөө тусгалаа үлдээж, өдгөө хэрэгжиж буй “Philadelphia 2035” төслийн эх загвар болжээ.
Филадельфи хотын түүхийг өгүүлэхийн өмнө Пеннсилвани мужид нэрээ “хайрласан” У.Пеннийг танилцуулах нь зүй. Христийн шашны куэкер хэмээх урсгал хөдөлгөөний гишүүн, Английн сэхээтэн тэрбээр Америкийн зүүн эргийг куэкерийнхэн төдийгүй Европын энд тэнд шашны үзлээсээ болж хавчигдан гадуурхагдсан хүмүүсийн амар жимэр амьдрах энхжингийн орон болгохыг зорьжээ. Пеннсилванийн нутаг түүнийхээр бурхнаас илгээсэн бэлэг байлаа. Гэхдээ тус мужийг хөгжүүлж, хот байгуулсан нь Пенн болоод түүний нөхдийн үйл хэрэг гэхээсээ Английн хааны соёрхол байв.
Үргэлжлэлийг ЭНДЭЭС уншина уу.
Эрт нэгэн цагт нүүдэллэхээс өөрийг мэддэггүй байсан хүн төрөлхтөн өдгөө эргэлт буцалтгүйгээр суурин амьдралыг сонгож, хамгийн эрс тэс, хөл хүрэмгүй гэгдэж асан газарт ч хот, суурин босгожээ. Ийм үед хотжилтын түүхийг эргэн харсан Британийн “The Guardian” сонины түүхэн цувралыг Г.Лхагвадуламын орчуулснаар долоо хоног тутамд “Ням гариг”-аар дамжуулан танд хүргэж байна. “Их хотуудын цадиг” цувралаар дэлхийн алдартай 50 хотын цадиг түүхийг уншаад, дугаар бүрийг хадгалбал нэг жилийн дараа гэхэд дахин нэг “ном”-той болно.
Хахир хүйтэнд олон арван хүн амиа алдаж, улс төр бужигнаантай байсан 1683 оны өвөл Хойд Америк дахь Британийн эзэмшил нутгийн газар хэмжигч Томас Хольм “Филадельфи хотын дүрслэл зураг” нэртэй нэгэн зургийг Лондонд хэвлүүлсэн нь хот газрын сүр жавхлан, эмх журмыг харуулсан ухуулах хуудсархуу зүйл байв. Энэ нь Уильям Пеннийн нэрээр нэрлэгдээд удаагүй байсан Пеннсилванийн колонид (Пеннсилвани нь Пеннийн модод гэсэн утгатай) илүү олон оршин суугч татах гэсэн, орчин цагийн америк мөрөөдлийн сурталчилгаатай төстэй, түүний XVII зууны хувилбар нь байлаа.
Эл зураг дээр зүүнээс баруунтаа хоёр бээр, умардаас хойд руу бээр хэртэй сунасан, хоёр мөрний дундах тэгш дүүрэн тал дахь өргөн цэлгэр гудамжууд, хоорондоо ижил зайд огтлолцсон урт нарийн замуудыг дүрсэлжээ. Шугамлан татсан гудамжуудын дунд, хотын зүрхэн хэсэгт тэг дөрвөлжин талбай байх ба эргэн тойронд нь мөн л өөгүй тэгш зохион байгуулсан, зай талбай том цэцэрлэгт хүрээлэнгүүд байна. Зургаас мөн төв зам дагуух газрууд хэдийнэ эзэнтэй болсон нь бүтээн байгуулалт ид өрнөж байгаа нь харагдах бол хоосон нүднүүд нь шинээр ирэх хүмүүст ахуй амьдралаа өөд татах боломж дүүрэн буйг илтгэнэ. 300 гаруй жилийн тэртээх сурталчилгааны эл хуудас Пеннсилвани мужийн нийслэл, хамгийн том хот Филадельфийн үе үеийн төлөвлөлт, бүдүүвч зурагт нөлөө тусгалаа үлдээж, өдгөө хэрэгжиж буй “Philadelphia 2035” төслийн эх загвар болжээ.
Филадельфи хотын түүхийг өгүүлэхийн өмнө Пеннсилвани мужид нэрээ “хайрласан” У.Пеннийг танилцуулах нь зүй. Христийн шашны куэкер хэмээх урсгал хөдөлгөөний гишүүн, Английн сэхээтэн тэрбээр Америкийн зүүн эргийг куэкерийнхэн төдийгүй Европын энд тэнд шашны үзлээсээ болж хавчигдан гадуурхагдсан хүмүүсийн амар жимэр амьдрах энхжингийн орон болгохыг зорьжээ. Пеннсилванийн нутаг түүнийхээр бурхнаас илгээсэн бэлэг байлаа. Гэхдээ тус мужийг хөгжүүлж, хот байгуулсан нь Пенн болоод түүний нөхдийн үйл хэрэг гэхээсээ Английн хааны соёрхол байв.
Үргэлжлэлийг ЭНДЭЭС уншина уу.