Дэлхий дахинд олон улс Үндсэн хуульт хаант засаглалтай. Эдгээрээс Европын холбооны улсуудын хаадын цалингийн ил тод байдал харилцан адилгүй байдаг. Тухайлбал Бельгийн хааны ордон төсвөө юунд, хэрхэн зарцуулж байгаа талаарх мэдээлэл хэвлэлүүдээр тэр болгон гараад байдаггүй. Тэгвэл Английн хатан хааны орлого, зарлага энгийн иргэдэд ил байдаг юм.
Европын орнуудын хаад жилийн хэрэглээндээ хэдий хэмжээний мөнгө зарцуулдгийг сонирхуулъя.
Нэгдсэн Вант Улс. Английн хатан хааны ордны жилийн төсөв 38.78 сая евро. Эдгээрээс жилд
- 500.505 еврог согтууруулах ундааны төрлийн бүтээгдэхүүний хэрэглээ,
- 875.884 еврог хими цэвэрлэгээнд,
- 250.253 еврог утасны үйлчилгээнд,
- 1.250 сая еврог Букингемийн ордны халаалт, хөргөлтийн системийн үйлчилгээнд тус тус зарцуулдаг байна.
Нидерланд. Нидерландын хааны ордон жилд 38 сая евро зарцуулдаг. Нидерландын хааны гэр бүл Европдоо хамгийн баянд тооцогддог. Эдгээрээс 5 гаруй сая еврог Нидерландын хаан Виллем-Александр хувийн зардалдаа зарцуулдаг юм. Мөн ийм тус улсын хатан хаан ийм эрхтэй аж. Тэрбээр 900 мянга гаруй еврог өөрийн хувийн ажил, хэрэгцээндээ зарцуулах эрхтэй юм. Үүнээс гадна Нидерландын хааны гэр бүлийн хувийн хөрөнгө 131 сая фунт бөгөөд “Shell” хэмээх дэлхийд нэр хүндтэй газрын тосны компанийг эзэмшдэг.
Бельги. Тус улсын хааны ордны жилийн төсөв 11.5 сая. Гэхдээ үүнээс хэдэн хувийг нь хаан өөрийн хэрэгцээндээ зарцуулдаг нь тодорхойгүй. Белгийн хаан II Альберт 2013 оны долдугаар сарын 21-нд Үндэсний баярын өдөр хаан ширээгээ өөрийн хүү, ханхүү Филиппт шилжүүлж өгсөн. Гэсэн хэдий ч хаан II Альберт жилд 931 мянган еврогийн тэтгэмж авдаг юм. Үүнээс гадна Бельгид хааны гэр бүл улсад татвар төлдөггүй.
Дани. Данийн хааны ордны жилийн төсөв 13.2 сая евро. Тэгвэл тус улсын хатан хаан II Маргарете болон түүний нөхөр жилд дээрх мөнгөнөөс 1.34 сая еврог, мөн тэдний хүүхдүүд 509.5 еврог хувийн хэрэгцээндээ зарцуулах эрхтэй аж. Хааны гэр бүл улсад татвар төлдөггүй.
Норвеги. Норвегийн хаан V Харалд болон түүний хатан хааны ордны жилийн хэрэглээ 24 сая евро. Үүнээс нэг сая гаруй еврог хааны хүүхдүүд зарцуулна. Норвегийн хаан V Харальдын хөрөнгө ердөө 100 сая норвеги крон бөгөөд Европын хамгийн ядуу хааны гэр бүлд тооцогддог юм.
Испани. Испанийн хааны ордны жилийн төсөв 7.7 сая евро. Улс орны эдийн засгийн нөхцөл байдалтай холбогдуулан Испанийн хаан VI Филипп цалингаа өөрийн эцэг Хуан Карлосын авч байсан цалинтай харьцуулахад 20 хувиар бууруулах шийдвэр гаргасан. Тэрбээр татвар суутгалгүйгээр тооцсоноор жилдээ 234 мянган евро авах бөгөөд энэ нь өмнөх хааны цалингаас 58 мянгаар бага юм. Хааны гэр бүлийн бусад гишүүдийн цалин хааны цалингаас хамаардаг учир тэдний цалин ч бас буурав. Тухайлбал, Хуан Карлос энэ жил өмнөх жилийнхээс 36 хувиар бага буюу 187 мянган еврогийн цалин авна. Харин VI Филиппийн гэргий хатан хаан Летисиягийнх 26 хувиар буурч, 128 мянган евро болсон. Хатан хаан Софиягийнх 20 хувиар мөн буурна.
Дэлхий дахинд олон улс Үндсэн хуульт хаант засаглалтай. Эдгээрээс Европын холбооны улсуудын хаадын цалингийн ил тод байдал харилцан адилгүй байдаг. Тухайлбал Бельгийн хааны ордон төсвөө юунд, хэрхэн зарцуулж байгаа талаарх мэдээлэл хэвлэлүүдээр тэр болгон гараад байдаггүй. Тэгвэл Английн хатан хааны орлого, зарлага энгийн иргэдэд ил байдаг юм.
Европын орнуудын хаад жилийн хэрэглээндээ хэдий хэмжээний мөнгө зарцуулдгийг сонирхуулъя.
Нэгдсэн Вант Улс. Английн хатан хааны ордны жилийн төсөв 38.78 сая евро. Эдгээрээс жилд
- 500.505 еврог согтууруулах ундааны төрлийн бүтээгдэхүүний хэрэглээ,
- 875.884 еврог хими цэвэрлэгээнд,
- 250.253 еврог утасны үйлчилгээнд,
- 1.250 сая еврог Букингемийн ордны халаалт, хөргөлтийн системийн үйлчилгээнд тус тус зарцуулдаг байна.
Нидерланд. Нидерландын хааны ордон жилд 38 сая евро зарцуулдаг. Нидерландын хааны гэр бүл Европдоо хамгийн баянд тооцогддог. Эдгээрээс 5 гаруй сая еврог Нидерландын хаан Виллем-Александр хувийн зардалдаа зарцуулдаг юм. Мөн ийм тус улсын хатан хаан ийм эрхтэй аж. Тэрбээр 900 мянга гаруй еврог өөрийн хувийн ажил, хэрэгцээндээ зарцуулах эрхтэй юм. Үүнээс гадна Нидерландын хааны гэр бүлийн хувийн хөрөнгө 131 сая фунт бөгөөд “Shell” хэмээх дэлхийд нэр хүндтэй газрын тосны компанийг эзэмшдэг.
Бельги. Тус улсын хааны ордны жилийн төсөв 11.5 сая. Гэхдээ үүнээс хэдэн хувийг нь хаан өөрийн хэрэгцээндээ зарцуулдаг нь тодорхойгүй. Белгийн хаан II Альберт 2013 оны долдугаар сарын 21-нд Үндэсний баярын өдөр хаан ширээгээ өөрийн хүү, ханхүү Филиппт шилжүүлж өгсөн. Гэсэн хэдий ч хаан II Альберт жилд 931 мянган еврогийн тэтгэмж авдаг юм. Үүнээс гадна Бельгид хааны гэр бүл улсад татвар төлдөггүй.
Дани. Данийн хааны ордны жилийн төсөв 13.2 сая евро. Тэгвэл тус улсын хатан хаан II Маргарете болон түүний нөхөр жилд дээрх мөнгөнөөс 1.34 сая еврог, мөн тэдний хүүхдүүд 509.5 еврог хувийн хэрэгцээндээ зарцуулах эрхтэй аж. Хааны гэр бүл улсад татвар төлдөггүй.
Норвеги. Норвегийн хаан V Харалд болон түүний хатан хааны ордны жилийн хэрэглээ 24 сая евро. Үүнээс нэг сая гаруй еврог хааны хүүхдүүд зарцуулна. Норвегийн хаан V Харальдын хөрөнгө ердөө 100 сая норвеги крон бөгөөд Европын хамгийн ядуу хааны гэр бүлд тооцогддог юм.
Испани. Испанийн хааны ордны жилийн төсөв 7.7 сая евро. Улс орны эдийн засгийн нөхцөл байдалтай холбогдуулан Испанийн хаан VI Филипп цалингаа өөрийн эцэг Хуан Карлосын авч байсан цалинтай харьцуулахад 20 хувиар бууруулах шийдвэр гаргасан. Тэрбээр татвар суутгалгүйгээр тооцсоноор жилдээ 234 мянган евро авах бөгөөд энэ нь өмнөх хааны цалингаас 58 мянгаар бага юм. Хааны гэр бүлийн бусад гишүүдийн цалин хааны цалингаас хамаардаг учир тэдний цалин ч бас буурав. Тухайлбал, Хуан Карлос энэ жил өмнөх жилийнхээс 36 хувиар бага буюу 187 мянган еврогийн цалин авна. Харин VI Филиппийн гэргий хатан хаан Летисиягийнх 26 хувиар буурч, 128 мянган евро болсон. Хатан хаан Софиягийнх 20 хувиар мөн буурна.