БАРИЛГЫН ТҮҮХИЙ ЭДИЙН ҮНЭ ТОГТВОРТОЙ БАЙГАА
Үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлийн өнөөгийн байдлын талаар “Mongolian property management group”-ийн гүйцэтгэх захирал Г.Ариунжаргалтай ярилцлаа. Тэрбээр орон сууцны борлуулалт муу байгаа бөгөөд төлбөрөө газар дээр нь 100 хувь төлж байр авдаг иргэн цөөн болсныг дурдлаа.
-Энэ оны эхний гурван улирлын байдлаар дотоодын үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлд ямар өөрчлөлт гарав?
-Дотоодын үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлийн оргил үе наймаас аравдугаар сар байдаг бөгөөд одоо энэ үе нь дуусч байна. Энэ жилийн хувьд дунд буюу стандарт зэрэглэлийн орон сууцны нэг метр квадратын үнэ 1.6 сая, харин үүнээс дээш зэрэглэлийнх нь 2.1 сая төгрөг байлаа.
Харин тансаг зэрэглэлийн орон сууцны нэг метр квадратын үнэ 3.7-8.5 сая төгрөг байна. Гэхдээ тансаг зэрэглэлийн орон сууцны борлуулалт харьцангуй муу байна. Харин дунд зэрэглэлийн орон сууцанд нийт 207 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт орж ирээд буй нь борлуулалтын түвшин сайн байгааг илтгэж байгаа юм.
-Тансаг зэрэглэлийн орон сууцны зах зээл сүүлийн гурван жилийн хугацаанд ямар байсан бэ?
-Сүүлийн гурван жилийн байдлаар тансаг зэрэглэлийн орон сууцны борлуулалт болон түрээс нь улирлаас хамааран янз бүр байсан. Гэхдээ энэ зэрэглэлийн орон сууцны түрээсийг борлуулалттай нь харьцуулахад хэвийн хэмжээнд үргэлжилж байна.
Хүмүүс үл хөдлөх хөрөнгийг амьдрах, арилжаалах болон хөрөнгө оруулах зорилгоор худалдаж авдаг.
Гэтэл нэг тэрбум төгрөгийн орон сууц худалдаж авсан хүн түүнийгээ сарын 2.5-3 сая төгрөгөөр түрээслэхэд 22 жилийн дараа л анхны хөрөнгө оруулалтаа нөхөж байгаа юм.
Бусад бизнесүүдтэй харьцуулахад эргэлт удаан болохоор хүмүүс тансаг зэрэглэлийн орон сууц худалдаж авахын оронд илүү ашигтай, өөр бизнест хөрөнгө оруулалт хийх хандлага бий болсон. Үүнээс улбаалан тансаг зэрэглэлийн орон сууцны зах зээл зогсонги байдалд ороод байна.
-Сүүлийн үед үйлчилгээг амьдрах зориулалттай нэгтгэсэн барилгын төслүүд эрчимжиж байна. Таны бодлоор энэхүү төслийн өнөөгийн чиг хандлага ямар байгаа вэ?
-Орчин үед хүмүүсийн амьдрах арга барил илүү ухаалаг шийдэл рүү хандаж, үүнтэй зэрэгцэн дотроо үйлчилгээний төвтэй орон сууц, оффисууд тренд болж байна.
Өмнө нь барилгын компаниуд барилгаа борлуулж дуусгана гэдэг байсан бол одоо түүнийгээ эргэлтэд оруулж, үйлчилгээтэй болгохыг илүүд үзэх болсон. Ийм орон сууц нь залуу гэр бүл болон бизнес эрхлэгчдэд тохиромжтой байдаг.
Барилгын түүхий эдийн үнэ ямархуу хэлбэлзэлтэй байгаа бол?
-Манай улс барилгад ашигладаг түүхий эдийнхээ 80-аас дээш хувийг БНХАУ-аас оруулж ирдэг болохоор үнэ харьцангуй тогтвортой байдаг. Ам.долларын ханш нэлээд өндөр хэлбэлзэлтэй байгаа ч үл хөдлөх хөрөнгийн суурь үнэ тогтмол хэвээр байна. Энэ нь түүхий эдийн үнэ ч мөн тогтмол байгаатай холбоотой.
-Таны бодлоор манай улсын үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлд гаднын хөрөнгө оруулагчид хэр их санхүүжилт хийх төлөвтэй байна вэ. Одоогийн борлуулалт муу үе тэдэнд ашигтай биш үү?
-Өнгөрсөн оны 11 дүгээр сард Хонконгт болсон хөрөнгө оруулалтын форумд би оролцсон. Тухайн үед ч мөн үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулалт муу байсан. Тэгэхэд манай улсад хөрөнгө оруулалт хийх сонирхолтой хөрөнгө оруулагч байгаагүй.
Тийм болохоор дотоодын үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлд дотоодын тоглогчид л хөрөнгө оруулах асуудал яригдах байх.
-Борлуулалт муудсан одоогийн нөхцөлд үл хөдлөх хөрөнгийн компаниуд борлуулалтын оновчтой ямар хөшүүрэг ашиглаж, хэрэглэгчдэд санал болгож байгаа бол?
-Аль болох хурдан хугацаанд хоёр талдаа ашигтай хэлэлцээр хийхийг эрмэлздэг ч 60 гаруй хувь нь солилцооны аргаар хэлэлцээр хийдэг. Өөр олон янзын хэлэлцээрийн арга бий л дээ. Гэхдээ одоогийн байдлаар төлбөрөө 100 хувь бэлнээр төлөөд байр авдаг хэрэглэгч тун цөөн болсон.
БАРИЛГЫН ТҮҮХИЙ ЭДИЙН ҮНЭ ТОГТВОРТОЙ БАЙГАА
Үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлийн өнөөгийн байдлын талаар “Mongolian property management group”-ийн гүйцэтгэх захирал Г.Ариунжаргалтай ярилцлаа. Тэрбээр орон сууцны борлуулалт муу байгаа бөгөөд төлбөрөө газар дээр нь 100 хувь төлж байр авдаг иргэн цөөн болсныг дурдлаа.
-Энэ оны эхний гурван улирлын байдлаар дотоодын үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлд ямар өөрчлөлт гарав?
-Дотоодын үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлийн оргил үе наймаас аравдугаар сар байдаг бөгөөд одоо энэ үе нь дуусч байна. Энэ жилийн хувьд дунд буюу стандарт зэрэглэлийн орон сууцны нэг метр квадратын үнэ 1.6 сая, харин үүнээс дээш зэрэглэлийнх нь 2.1 сая төгрөг байлаа.
Харин тансаг зэрэглэлийн орон сууцны нэг метр квадратын үнэ 3.7-8.5 сая төгрөг байна. Гэхдээ тансаг зэрэглэлийн орон сууцны борлуулалт харьцангуй муу байна. Харин дунд зэрэглэлийн орон сууцанд нийт 207 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт орж ирээд буй нь борлуулалтын түвшин сайн байгааг илтгэж байгаа юм.
-Тансаг зэрэглэлийн орон сууцны зах зээл сүүлийн гурван жилийн хугацаанд ямар байсан бэ?
-Сүүлийн гурван жилийн байдлаар тансаг зэрэглэлийн орон сууцны борлуулалт болон түрээс нь улирлаас хамааран янз бүр байсан. Гэхдээ энэ зэрэглэлийн орон сууцны түрээсийг борлуулалттай нь харьцуулахад хэвийн хэмжээнд үргэлжилж байна.
Хүмүүс үл хөдлөх хөрөнгийг амьдрах, арилжаалах болон хөрөнгө оруулах зорилгоор худалдаж авдаг.
Гэтэл нэг тэрбум төгрөгийн орон сууц худалдаж авсан хүн түүнийгээ сарын 2.5-3 сая төгрөгөөр түрээслэхэд 22 жилийн дараа л анхны хөрөнгө оруулалтаа нөхөж байгаа юм.
Бусад бизнесүүдтэй харьцуулахад эргэлт удаан болохоор хүмүүс тансаг зэрэглэлийн орон сууц худалдаж авахын оронд илүү ашигтай, өөр бизнест хөрөнгө оруулалт хийх хандлага бий болсон. Үүнээс улбаалан тансаг зэрэглэлийн орон сууцны зах зээл зогсонги байдалд ороод байна.
-Сүүлийн үед үйлчилгээг амьдрах зориулалттай нэгтгэсэн барилгын төслүүд эрчимжиж байна. Таны бодлоор энэхүү төслийн өнөөгийн чиг хандлага ямар байгаа вэ?
-Орчин үед хүмүүсийн амьдрах арга барил илүү ухаалаг шийдэл рүү хандаж, үүнтэй зэрэгцэн дотроо үйлчилгээний төвтэй орон сууц, оффисууд тренд болж байна.
Өмнө нь барилгын компаниуд барилгаа борлуулж дуусгана гэдэг байсан бол одоо түүнийгээ эргэлтэд оруулж, үйлчилгээтэй болгохыг илүүд үзэх болсон. Ийм орон сууц нь залуу гэр бүл болон бизнес эрхлэгчдэд тохиромжтой байдаг.
Барилгын түүхий эдийн үнэ ямархуу хэлбэлзэлтэй байгаа бол?
-Манай улс барилгад ашигладаг түүхий эдийнхээ 80-аас дээш хувийг БНХАУ-аас оруулж ирдэг болохоор үнэ харьцангуй тогтвортой байдаг. Ам.долларын ханш нэлээд өндөр хэлбэлзэлтэй байгаа ч үл хөдлөх хөрөнгийн суурь үнэ тогтмол хэвээр байна. Энэ нь түүхий эдийн үнэ ч мөн тогтмол байгаатай холбоотой.
-Таны бодлоор манай улсын үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлд гаднын хөрөнгө оруулагчид хэр их санхүүжилт хийх төлөвтэй байна вэ. Одоогийн борлуулалт муу үе тэдэнд ашигтай биш үү?
-Өнгөрсөн оны 11 дүгээр сард Хонконгт болсон хөрөнгө оруулалтын форумд би оролцсон. Тухайн үед ч мөн үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулалт муу байсан. Тэгэхэд манай улсад хөрөнгө оруулалт хийх сонирхолтой хөрөнгө оруулагч байгаагүй.
Тийм болохоор дотоодын үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлд дотоодын тоглогчид л хөрөнгө оруулах асуудал яригдах байх.
-Борлуулалт муудсан одоогийн нөхцөлд үл хөдлөх хөрөнгийн компаниуд борлуулалтын оновчтой ямар хөшүүрэг ашиглаж, хэрэглэгчдэд санал болгож байгаа бол?
-Аль болох хурдан хугацаанд хоёр талдаа ашигтай хэлэлцээр хийхийг эрмэлздэг ч 60 гаруй хувь нь солилцооны аргаар хэлэлцээр хийдэг. Өөр олон янзын хэлэлцээрийн арга бий л дээ. Гэхдээ одоогийн байдлаар төлбөрөө 100 хувь бэлнээр төлөөд байр авдаг хэрэглэгч тун цөөн болсон.